لیفتراکها از مهمترین تجهیزات صنعتی برای جابجایی و حمل بارهای سنگین در انبارها، کارخانهها، بنادر، و پروژههای ساختمانی هستند. این ماشینها با توجه به نوع سوخت مصرفی به دستههای مختلفی از جمله دیزلی، بنزینی، گازسوز، دوگانهسوز، و برقی تقسیم میشوند.
در این مقاله از گروه صنعتی فابکو، به بررسی جامع موتورهای دیزل، بنزینی، و گازسوز لیفتراکها میپردازیم و ویژگیها، مزایا، معایب، و کاربردهای هر یک را تحلیل میکنیم.
بررسی موتورهای دیزل، بنزینی و گازسوز لیفتراک
موتورهای دیزلی لیفتراک
موتورهای دیزلی لیفتراکها از سوخت گازوئیل استفاده میکنند و به دلیل نوع احتراق فشاری (بدون نیاز به شمع) و گشتاور بالا، برای جابجایی بارهای سنگین مناسب هستند. این موتورها معمولا با چرخه چهارزمانه کار میکنند و نسبت تراکم بالایی تا 20:1 دارند که منجر به بهرهوری سوخت بالاتر میشود. موتورهای دیزلی در لیفتراکها اغلب در برندهای معتبری مانند تویوتا، میتسوبیشی، ایسوزو و پرکینز استفاده میشوند که به دلیل دوام و کارایی بالا شناخته شدهاند.
لیفتراک های دیزلی برای محیطهای باز مانند بنادر، انبارهای بزرگ، و پروژههای عمرانی مناسب هستند. این لیفتراکها در صنایعی مانند پتروشیمی، فولاد، و معدن که نیاز به جابجایی بارهای سنگین در شرایط سخت دارند، به طور گسترده به کار میروند. مهمترین مزایا و معایب لیفتراکهای دیزلی عبارتند از:
✔️مزایای موتور دیزلی لیفتراک
- قدرت و گشتاور بالا: موتورهای دیزلی گشتاور بیشتری نسبت به موتورهای بنزینی و گازسوز تولید میکنند که آنها را برای جابجایی بارهای سنگین (2 تا 70 تن) در محیطهای باز و ناهموار ایدهآل میکند.
- راندمان سوخت: موتورهای دیزلی با راندمان حرارتی حدود 40 درصد، مصرف سوخت کمتری نسبت به موتورهای بنزینی (20 تا 25 درصد) و گازسوز (حدود 20 درصد) دارند.
- دوام و طول عمر: طراحی مستحکم موتورهای دیزلی باعث کاهش استهلاک و نیاز به تعمیرات کمتر میشود.
- ایمنی در برابر آتشسوزی: گازوئیل نقطه اشتعال بالاتری نسبت به بنزین دارد، بنابراین خطر آتشسوزی کمتر است.
❌معایب موتورهای دیزلی لیفتراک
- آلودگی و دود: موتورهای دیزلی دود و آلایندههای بیشتری نسبت به موتورهای گازسوز و برقی تولید میکنند که استفاده از آنها را در محیطهای بسته محدود میکند.
- سر و صدا: این موتورها به دلیل فرآیند احتراق فشاری، صدای بیشتری تولید میکنند.
- هزینه تعمیرات: اگرچه نیاز به تعمیرات کمتر است، اما هزینه تعمیرات در صورت بروز مشکل میتواند بالا باشد.
- حساسیت به کیفیت سوخت: وجود آب یا ناخالصی در گازوئیل میتواند به پمپ انژکتور آسیب برساند.

موتورهای گازسوز لیفتراک
موتورهای گازسوز لیفتراکها از گاز مایع (LPG) یا گاز طبیعی فشرده (CNG) به عنوان سوخت استفاده میکنند. این موتورها مشابه موتورهای بنزینی عمل میکنند؛ ضریب تراکم پایینتر و راندمان حجمی کمتری دارند. لیفتراکهای گازسوز معمولا به صورت دوگانهسوز (بنزین و گاز) نیز طراحی میشوند تا انعطافپذیری بیشتری داشته باشند.
لیفتراکهای گازسوز برای محیطهای داخلی و نیمهباز مانند انبارهای مواد غذایی، کارخانههای تولید و خطوط مونتاژ مناسب هستند. این لیفتراکها به دلیل آلایندگی کمتر و هزینه سوخت پایینتر، در شهرهایی با محدودیتهای زیستمحیطی ترجیح داده میشوند. برای بررسی مدل های لیتفراک دوگانه سوز فوتویا کلیک کنید.
✔️مزایای موتورهای گازسوز لیفتراک
- آلودگی کمتر: لیفتراکهای گازسوز در مقایسه با لیفتراکهای دیزلی آلایندههای کمتری تولید میکنند و برای محیطهای بسته با تهویه مناسب قابل استفاده هستند.
- هزینه سوخت پایین: در ایران، به دلیل یارانه سوخت گازی، هزینه استفاده از گاز مایع یا CNG کمتر از بنزین و گازوئیل است.
- عملکرد پایدار: این موتورها عملکرد روان و یکنواختی دارند و برای کاربردهای طولانیمدت مناسب هستند.
- دسترسی به سوخت: ایستگاههای سوخترسانی گاز در بسیاری از مناطق ایران در دسترس هستند.
❌معایب موتورهای گازسوز لیفتراک
- راندمان پایینتر: راندمان ترمودینامیکی موتورهای گازسوز (حدود 20 تا 22 درصد) کمتر از موتورهای دیزلی است.
- نیاز به فضای ذخیرهسازی: کپسولهای گاز مایع یا تجهیزات CNG نیاز به فضای اضافی و رعایت استانداردهای ایمنی دارند.
- هزینه تعمیرات: تعمیر سیستم سوخترسانی گازسوز، بهویژه رگلاتور گاز، میتواند گرانتر از موتورهای بنزینی باشد.
- عملکرد ضعیفتر در بارهای سنگین: موتورهای گازسوز در مقایسه با موتورهای دیزلی گشتاور کمتری دارند و برای بارهای بسیار سنگین مناسب نیستند.

موتورهای بنزینی لیفتراک
موتورهای بنزینی لیفتراکها از بنزین به عنوان سوخت استفاده میکنند و با جرقه شمع احتراق مییابند. این موتورها با نسبت تراکم پایینتر (8:1 تا 12:1) نسبت به موتورهای دیزلی کار میکنند و برای کاربردهایی با بارهای سبکتر و متوسط مناسب هستند. برندهایی مانند تویوتا و میتسوبیشی موتورهای بنزینی با کارایی بالا برای لیفتراکها تولید میکنند.
لیفتراکهای بنزینی برای محیطهای نیمهباز یا انبارهایی با تهویه مناسب مناسب هستند. این لیفتراکها در صنایعی مانند تولید ماشینآلات و انبارهای کالاهای سبکتر کاربرد دارند، اما به دلیل هزینه بالای سوخت بنزین، کمتر از لیفتراکهای دیزلی و گازسوز استفاده میشوند.
✔️مزایای موتور بنزینی لیفتراک
- عملکرد روان و سریع: موتورهای بنزینی شتاب و سرعت بالاتری نسبت به موتورهای دیزلی دارند، که برای جابجایی سریع در محیطهای صنعتی مناسب است.
- نگهداری آسان: سرویس این موتورها سادهتر است و معمولا با تعویض فیلتر بنزین و بررسی شمعها انجام میشود.
- هزینه اولیه پایینتر: موتورهای بنزینی معمولا ارزانتر از موتورهای دیزلی هستند.
- عملکرد در دماهای پایین: این موتورها در مقایسه با موتورهای دیزلی در شرایط سرد بهتر استارت میخورند.
❌معایب موتورهای بنزینی لیفتراک
- مصرف سوخت بالا: راندمان حرارتی موتورهای بنزینی (حدود 20 تا 25 درصد) پایینتر از موتورهای دیزلی است، که منجر به مصرف سوخت بیشتر میشود.
- آلودگی: اگرچه آلایندگی آنها کمتر از موتورهای دیزلی است، اما همچنان گازهای مضری مانند مونوکسید کربن تولید میکنند.
- خطر اشتعال: بنزین نقطه اشتعال پایینتری دارد و خطر آتشسوزی بیشتری نسبت به گازوئیل ایجاد میکند.
- استهلاک بالاتر: موتورهای بنزینی به دلیل دور موتور بالاتر، ممکن است زودتر فرسوده شوند.
سخن پایانی
انتخاب نوع موتور لیفتراک به عوامل متعددی از جمله محیط کاری، نوع بار، بودجه، و محدودیتهای زیستمحیطی بستگی دارد. در این مقاله به طور کامل درباره موتورهای دیزلی، بنزینی و گازسوز لیفتراک توضیح دادیم و مزایا و معایب هریک را بیان کردیم. در جدول زیر به طور خلاصه، ویژگیهای این سه نوع موتور لیفتراک را با هم مقایسه کردهایم. در صورتی که به دنبال خرید لیفتراک از بهترین برندها هستید، با ما در فابکو تماس بگیرید.
ویژگی
|
دیزلی
|
بنزینی
|
گازسوز
|
راندمان سوخت
|
بالا (40 درصد)
|
متوسط (20 تا 25 درصد)
|
پایین (20 تا 22 درصد)
|
گشتاور
|
بالا
|
متوسط
|
متوسط تا پایین
|
آلودگی
|
بالا
|
متوسط
|
پایین
|
هزینه سوخت
|
متوسط
|
بالا
|
پایین
|
مناسب برای
|
محیطهای باز،
بارهای سنگین
|
محیطهای نیمهباز،
بارهای متوسط
|
محیطهای بسته،
بارهای سبک تا متوسط
|
هزینه نگهداری
|
متوسط تا بالا
|
پایین
|
متوسط
|
ایمنی
|
بالا (کمتر قابل اشتعال)
|
پایین (قابل اشتعال)
|
متوسط
|
